6 сәуірде Алматыда 3.4 Аймағының Азия чемпионаты шеңберінде Autism Talks үшінші жыл сайынғы кездесуі өтті, онда барлығы 200-ге жуық қатысушы – мамандар, АСБ бар балалардың ата-аналары бас қосты. Іс-шара ауқымды бағдарламаның маңызды бөлігіне айналып, спорт пен инклюзияның қатар жүретінін көрсетеді.

Kazchess вице-президенті Дәрмен Сәдуақасов, Бағылан Мусиннің «Freedom Shapagat» қорының президенті және ҚШФ атқарушы директоры Гүлмира Дәулетова жиналғандарға арнап құттықтау сөз сөйледі. Бағдарлама аясында ата-аналар, мамандар, қоғам қайраткерлері мен сарапшылар жанды да әсерлі сөздерін айтты. Спикерлердің қатарында Аружан Сайын, Әлия Арқарова, Жанна Қалиева, Рүстем Қайырбеков, Мәдина Нұркенова және т.б. болды. Динара Гаплан бұл кездесуге де модераторлық етті.

Сараптамалық сессия аясында психиатр дәрігер Әсел Ыбыраева, мінез-құлық талдаушысы Әсия Қизатова, FIDE Infinite Chess амбассадоры Надежда Кравчук, психолог Бақыттыгүл Ахметжанова және БҰҰ волонтёры Мәулен Ахметов білімі мен тәжірибелерін бөлісті.

Сессия гроссмейстер және 20 жасқа дейінгілер арасындағы әлем чемпионы Қазыбек Нөгербектің балалармен бір мезгілдегі ойын сеансымен, сондай-ақ серіктестер ұсынған түрлі жүлде – шахмат жинақтары, кітаптар, сертификаттар мен курстар ұтыс ойынымен аяқталды.

ҚШФ вице-президенті Дәрмен Сәдуақасов былай деп атап өтті:

«ФИДЕ ұйымымен және "Болашақ" қорымен бірге Қазақстан шахмат федерациясында инклюзивтік бастамаларды жүйелі түрде дамыту туралы шешім қабылдадық. Шахмат — сөзді қажет етпейтін, бірақ адамдарды біріктіре алатын тіл екеніне кәміл сенеміз. Сондықтан аутистік спектрі бұзылған және дамуының басқа да ерекшеліктері бар балаларға жаңа көкжиектерді ашатын Infinite Chess жобасын іске қостық. Біздің мақсатымыз — Федерацияны спорт алаңына ғана емес, шын мәнінде инклюзивтік қоғамның бір бөлігіне айналдыру».

FIDE ұйымының Қазақстандағы Infinite Chess жобасы:

Шахматты инклюзивтік үйретуді дамытуға бағытталған FIDE Infinite Chess бастамасы 2024 жылдың қарашасында №1 Арнайы мектеп-интернатында басталды. 2025 жылы жоба Алматыда да «Аутизмді жеңеміз!» оралығында іске қосылды. Онда жаттықтырушы Виталий Козяк екі топ шәкірттерімен жұмыс жасайды.

Анықтама үшін:

Қазақстанда ресми түрде тіркелген аутизмі бар 15 000-нан астам бала тұрады, ал бейресми деректер бойынша олардың саны 35 000-нан көп. Мектеп жасына дейінгі балалар арасында бұл көрсеткіш 7 000-ға жуықтайды. АҚШ CDC деректері бойынша, 36 баланың біреуінде АСБ бар.

2015 жылдан бері «Болашақ» қоры 71 инклюзивтік кабинет ашты, 4 000-нан астам маман мен ата-ананы оқытты, 800-ден астам баланы үйде оқытудан алып шықты. Қордың моделі ұлттық инклюзивтік білім беру саясатының бір бөлігіне айналды.